#InDeRaad: PvdA wil meer investeren in de stad

Vandaag spreken we over de programmabegroting van 2016 – 2019. De PvdA zet stevig in op meer investering in de stad, die ten goede komen aan de inwoners van onze stad. Dat betekent: aan de slag met het bouwen van meer huurwoningen, investeren in taal en wijkeconomie. 

Het verhaal dat fractievoorzitter Martijn Balster sprak in de raad is hieronder te vinden.

Voorzitter,

De PvdA staat voor elkaar klaarstaan. De PvdA staat voor solidariteit. Voorzitter, Haagse Kracht is solidariteit. Tussen mensen die het getroffen hebben en mensen die het tegenzit. Solidariteit is het opstapje naar een baan, het kunnen krijgen van een fatsoenlijk en betaalbaar huis. Solidariteit is zorg in de buurt als je dat nodig hebt. Of gewoon, een dak boven je hoofd, als je op de vlucht bent.

Voorzitter, met die solidariteit bouwen we aan een sociale stad. Waar Leo uit Escamp net zoveel kansen krijgt als Samir uit het Statenkwartier. De PvdA vindt dat het Haagse beleid moet verbinden en sociaal-economische verschillen moet verkleinen.

Voorzitter,

De tweede begroting van dit college maakt nog beter duidelijk welk beleid dit college voert. We zien veel vorderingen. Er wordt hard gewerkt, dat is te zien. Al is het soms lang wachten.

Met het sociaal akkoord dat onlangs werd gesloten zetten we stappen naar meer banen en ontzettend veel extra stageplekken. Den Haag nam 260 vegers in dienst. 260 keer zekerheid. 260 keer salaris in plaats van een uitkering. 260 mensen die erkenning krijg voor hun werk. Met het wijkbanenplan zullen in kwetsbare wijken als Laak en de Schilderswijk vele jongeren aan het werk geholpen worden. Langzaam maar zeker komt de nieuwe wijkaanpak op gang. Neem de Hachiba, het Laaks waterspektakel. Tal van pogingen om onze stadsgenoten aan elkaar te verbinden. Om mensen kansen te bieden.

De zorg is zacht geland. De huishoudelijke hulp is overeind gebleven. We zijn de zorg dichterbij aan het organiseren, met veel extra wijkverpleegkundigen.

Maar voorzitter,

Met deze tweede begroting en bijna halverwege deze periode, is er ook alle reden om de vraag te stellen of het op alle vlakken snel genoeg gaat. En of de uitdagingen waar we als stad voor staan, niet toch nog meer verlangen dan wat we doen.

Voorzitter, wij maken er ons nog grote zorgen over. Trekken we de economie snel genoeg uit het slob? Kunnen we onze bewoners wel voldoende betaalbare woningen bieden? Ontstaat er voldoende perspectief op werk en een fatsoenlijk inkomen voor mensen, na een ronduit slechte en onzekere tijd? Wij maken ons zorgen over of iedereen kan meedoen.

Er zijn ontwikkelingen die de welvaart en solidariteit in onze stad sterk onder druk blijven zetten. En het collegebeleid – hoe ambitieus ook – heeft hier wat de PvdA betreft nog niet  alle antwoorden op gevonden.

Wonen

Voorzitter,

De PvdA wil dat iedereen goed kan wonen in de stad. Als de huidige ontwikkeling zich doorzet, hebben we voor de helft van de mensen die een huurwoning zoekt straks geen woning. We komen met de huidige groei in 2025 op een tekort aan woningen van 1500 per jaar. Huizen voor politieagenten, docenten en thuiszorgmedewerkers. Mensen die hard werken en zinvol werk doen, maar geen ton per jaar verdienen. Als we niet meer woningen voor hen bouwen, zullen zij een gemakkelijke prooi worden van huisjesmelkers en illegale onderverhuurders. Iets wat deze dagen toch al gemakkelijker gebeurt dan ooit.

We dagen de wethouder uit met een Haags noodplan te komen om de woningproductie sterk te verhogen. Een oproep om alle randen op te zoeken. Van de mogelijkheden om te herstructureren en te verdichten. Eigenaren van leegstaande panden nog meer te forceren mee te werken aan woningen. Te zoeken naar locaties waar dat kan: in bestaande voorraad, maar ook via nieuwe projecten. Bijvoorbeeld op de Binckhorst. Voorzitter, we dienen hiertoe een motie in met als dictum:

Roept het college op:

• Met een plan te komen veel meer nieuwe wooneenheden te realiseren, met name voor het midden- en laagsegment om aan de vraag te kunnen voldoen. Onderdeel van het plan moet zijn dat de leegstand van kantoren en verzorgingstehuizen veel harder wordt bestreden.
• De raad uiterlijk in januari 2016 over de plannen te informeren.

Kijk naar creatieve oplossingen en financieringsbereidheid in de markt. Maar ook naar wat de gemeente zelf kan doen: via financiering, garanties, WOM-constructies, partijen verleiden, etc. Zet de 18 miljoen voor sociale woningbouw zo snel mogelijk in. Werk aan een ruimere groei-met-groei systematiek bijvoorbeeld door reservering van positieve jaarresultaten, zodat Den Haag een grotere bouwpot krijgt. Kijk naar de financieringsmogelijkheden. Onze solvabiliteit is dermate goed, dat we best meer kunnen financieren om de woningbouw op gang te krijgen. Kortom, zoek naar alle mogelijke manieren om de woningbouw op gang te krijgen. Graag een reactie.

Werk en inkomen

Voorzitter, iedereen weet hoe belangrijk een baan is. Een baan geeft je energie, kansen, een netwerk en een vitaal leven. Den Haag heeft een gigantische ambitie als het gaat om het vergroten van werkgelegenheid en het verstevigen van de economie en ons sociaal vangnet. Wij laten in Den Haag geen mensen aan de kant staan.

Toch blijft het ingewikkeld. Dat laten nota’s van Delen achter de Duinen ons voortdurend zien. We gaan er vanuit dat de vele signalen uit de stad worden meegenomen in de aanstaande armoedebrief. Wij gaan er vanuit dat de extra beschutte werkplekken er komen, zoals afgesproken. Graag een reactie.

De preventie en aanpak van schulden kan daarbij wat ons betreft nooit te weinig aandacht krijgen. Voorzitter, laat het duidelijk zijn voor iedereen: de schuldenproblematiek in onze stad is een ziekte. Van uiterst besmettelijke soort. En de consequenties zijn eenvoudigweg levensbedreigend. De aanpak moet beter. Beter en sneller! Er zijn jongeren in onze stad met een ton schuld. Een ton! Voorzitter, we moeten hier bovenop zitten. Wanneer komt het college met het beloofde plan? We gaan er van uit dat de aanbevelingen van de Rekenkamer hier in worden meegenomen?

En voorzitter, mensen komen nu niet in aanmerking voor de gemeentelijke zorgverzekering als zij een betalingsachterstand hebben bij de huidige zorgverzekeraar. Eenmaal zo’n achterstand, wordt het steeds moeilijker om je aanvullend te verzekeren. Dat moet anders. Wij dienen daartoe een MOTIE in met als dictum:

Roept het college op:

• Met een voorstel te komen waarin de gemeente ervoor zorgt dat mensen met een betalingsachterstand bij enige zorgverzekeraar alsnog toegang kunnen krijgen tot de collectieve zorgverzekering

ECONOMIE

Er is te weinig werk voor mensen met een lagere opleiding. In de nota’s creatieve stad, internationale sector, stedelijke economie, kenniseconomie en de kansenkaart toerisme formuleert het college goede bedoelingen, maar de voornemens zijn tegelijkertijd vaag. In en uit gepraat, weinig actie, nog weinig resultaat. Waar zijn de concrete acties om nieuwe bedrijfjes te stimuleren, die direct van meerwaarde zijn voor onze wijken? Voor de leefbaarheid, dienstverlening, de zorg, duurzaamheid, etc. Hoe stimuleren we dit?

De investeringen in de internationale sector zijn voor laag en middelbaar opgeleiden nauwelijks winst. In de recente staatjes zien we weer dat 64 procent van de werkloze Hagenaars een MBO-opleiding heeft of geen startkwalificatie. Is er straks ook werk voor hen? Graag van het college duidelijkheid over de verwachting of deze doelgroep gaat meeprofiteren van de plannen?

Dit raakt ook aan het onderwijsbeleid. We moeten ervoor zorgen dat onze kids goed zijn toegerust. Neemt de wethouder onderwijs het advies over van de Nationale Cybersecurity Raad (CSR) dat overheden veel meer moeten doen om kinderen toe te rusten met ICT-competenties? Dat past een stad die een cybersecurity delta heeft!

En voor de allerkleinsten: doelgroepkinderen moeten in hun eigen buurt naar de voorschool kunnen. Het college worstelt hier mee. Nu zien we wachtlijsten in verschillende wijken. Werk die achterstanden weg en geef je iedereen een kans. We dienen hiertoe een motie in met als dictum:

Roept het college op:

• Zo snel mogelijk met een concrete actieplan te komen om (a) alle Haagse doelgroepkinderen te bereiken en een VVE plek te bieden in de eigen buurt en (b) daarbij in te gaan op de gewenste harmonisatie tussen kinderopvang en peuterspeelzalen en de uitbereiding van het aanbod voor alle Haagse kinderen vanaf 2,5 jaar.
• De raad hier uiterlijk begin 2016 over te berichten.

Zorg

De hervormingen in zorg en jeugdzorg, moesten zacht landen. Ik gaf al aan, wij zijn tevreden dat het college daarvoor heeft gezorgd met veel extra middelen. Maar hoe voorkomen we nu dat de zachte landing een moeraslanding wordt? Er is nu razendsnel actie nodig. Natuurlijk, ook na deze periode kan er geld bij. Maar dat ontslaat ons niet van de plicht om te innoveren! Wanneer kunnen we concrete voorstellen tegemoet zien? Hoe zorgen we dat bewoners ook echt wat te zeggen hebben over de zorg in hun buurt? En hoe zorgen we dat de preventie werkt en zich richt op de grootste problemen in het stadsdeel? Graag een reactie.

Voorzitter, wij hebben grote zorgen over de inzet van zorgverzekeraars in onze stad. Waar het gaat om preventie en om de inzet van autonome wijkverpleegkundigen. We zien eigenlijk nog niets dan wat algemene woorden en vrijblijvende ambities. College, pak ze aan. Laat ze investeren in preventie, in wijkzorg. Dan voorkomen we dat mensen onnodig afhankelijk worden van hulp. Geeft bewoners desnoods een negatief advies over een verzekeraar, als deze niet levert. Graag een strijdbare reactie.

Ook nog even over het oh zo belangrijke buurt- jeugd en welzijnswerk in de stad. Het betoog van mevrouw Grotzebauch van de Mussen was interessant. Beoordeel welzijnsinstellingen niet op hun omvang, maar op de kwaliteit. Op de kwaliteit van de activiteiten die worden ondernomen en op de hoeveelheid mensen die worden bereikt en met welk resultaat. Dat geeft sommige instellingen de kans om te groeien en te ontwikkelen. En maakt kritisch op ondoelmatigheid. Graag een reactie van het college hierop.

Voorzitter en tot slot op dit punt de huishoudelijke hulp toeslag. Wij vrezen dat de wethouder deze middelen niet krijgt besteed. Dat zou ongelooflijk jammer zijn. Geeft de wethouder vanavond de harde garantie af dat de middelen volgend jaar volledig worden besteed aan het ontlasten van mantelzorgers in onze stad?

Schoon, heel en veilig

Voorzitter, in rotzooi wil niemand wonen. Daarom moeten alle straten van Den Haag op orde zijn: schoon, heel en veilig. Dat geldt zowel voor de Bomenbuurt als voor Bouwlust. Iedereen moet met vertrouwen de deur uit kunnen. Het moet veilig zijn, niet alleen in je eigen wijk, maar in de hele stad. Wij zijn tevreden over het feit dat bewoners straks bij meldingen horen dat deze is afgehandeld. We zien dit nu nog niet, wanneer is dit het geval?

Terugkomende meldingen duiden op structurele problemen. Neem Loosduinen. Daar regent het meldingen. Bomen doen daar de helft van het stadsdeel verzakken. Een rollator kan er niet meer door. Dat kan toch niet aanhouden? Breder roept het de vraag op hoe leefomgevings-budget worden ingezet. Er wordt straks mogelijk fors geld uitgetrokken voor de herinrichting van de omgeving van het Binnenhof, terwijl de problemen in verschillende woonwijken zo groot zijn. Hoe zit het met die verdeling? Graag een helder afwegingskader. Wij tekenen dan ook de motie mee die door de VVD wordt ingediend op dit punt.

En laten we voldoende budget beschikbaar houden voor werk-met-werk. Daarom de volgende MOTIE met als dictum:

Roept het college op:

• Uiterlijk bij de begroting van 2017 te komen met een voorstel voor een aanvulling van de reserve werk met werk.

Voorzitter, wij willen bij de begroting voortaan een meldingenkaart opnemen. Met daarbij een lessenlijstje: welke drie typen meldingen per stadsdeel komen het meest voor en hoe wordt hier actie op ondernomen door welke wethouder. Kan het college dat toezeggen?

Niet reserveren, maar investeren

Met alle opgaven in onze stad, is er nogal wat te investeren. De PvdA vindt dat het college te veel op de centen blijft zitten. Wij willen niet reserveren, maar investeren. In de leefomgeving, in de hoeveelheid huurwoningen, in duurzaamheid! Dat is bovenal goed voor de economie en de werkgelegenheid.

Voorzitter, als we kritisch naar de begroting kijken, dan ligt er nogal wat op de plank. Het college loopt achter met de investeringen. De reserves zijn nu al duidelijk hoger dan de begrote reservevorming bij het afsluiten van het coalitieakkoord (10,8 mln.). Een paar maanden geleden spraken we over de post niet verdeelde middelen, toen nog 100 mln. nu ca. 125 mln. Nog geen besteding voor. Dat geldt ook voor de reserve grote projecten, 87 mln. niet belegd. Een groot deel van het gereserveerde geld in de algemene reserve is nog niet nodig geweest, lijkt dus over.

De standaardreserve van 3 procent per programma is prima. Maar als elk programma op 3 procent zit, dan houden we te veel over. Ik zou dat geld willen afromen tot 1,5 % gemiddeld. Dat betekent in de huidige begroting weer lucht. Kan wat ons betreft naar Taal in de buurt. En naar wonen. Graag een reactie van het college hierop.

#1DenHaag

 Voorzitter, ik rond af. Dit college heeft veel ambities. Die ambities moeten we waarmaken, samen met de stad. Zonder alle wijkorganisaties, welzijnsinstellingen, ondernemers en vrijwilligers en bovenal buurtbewoners geen ‘Oh, oh Den Haag, mooie stad achter de duinen’.

Het is nu zaak de ambities waar te maken. Niet indutten dus. De snelheid en de actiegerichtheid vergroten. Niet reserveren, maar investeren.

Onze inzet moge duidelijk zijn. Wij werken samen met bewoners aan een stad waarin iedereen zichzelf kan zijn. Een stad waarin de verschillen tussen de ene en de andere wijk niet te groot zijn.

Samen werken we, hopelijk nog harder, aan #1DenHaag.