Door op 10 november 2016

Dag van de Mantelzorg: zorgen voor de mensen van wie je houdt

Vraag iemand op straat of hij of zij mantelzorger is, en diegene zal je raar aankijken en ontkennend antwoorden. Leg diegene uit wat het betekent – één keer in de week boodschappen voor je oudere buurman, ervoor zorgen dat je licht dementerende moeder nog in haar eigen huis kan blijven wonen – en je krijgt vaak hele andere antwoorden.

Mantelzorger: een kille beleidsterm die stiekem van toepassing is op heel veel mensen. Want we zorgen wat af met z’n allen: voor ouders, familie, buren of vrienden. Gelukkig ook maar, want de overheid zou niet weten wat ze zonder deze zorg van zoons, dochters, kleinkinderen en buren zouden moeten beginnen. Dat is immers de kracht van onze samenleving: liefde voor elkaar en omkijken naar mensen om je heen.

Vandaag is de Dag van de Mantelzorger. Speciaal om deze mensen in het zonnetje te zetten, terwijl velen van hem het waarschijnlijk niet door hebben dat het over hen gaat. De overheid steunt steeds meer op mantelzorgers: “Nederland verandert, de zorg verandert mee” is het adagium waaronder men steeds meer rekent op dat omkijken naar elkaar.

Dat kan tot op zekere hoogte, maar we moeten er wel voor zorgen dat dit omkijken naar elkaar geen ondraagbare last of verplichting wordt. De toekomst stemt niet altijd positief: zijn er nu vaak nog drie, vier of vijf kinderen die kunnen zorgen voor hun ouders die ouder worden, in de toekomst zijn dat er vaker nog maar één of twee. Steeds vaker woont familie aan de andere kant van het land, en steeds minder vaak wonen buren hun hele leven naast elkaar. Inderdaad, Nederland verandert.

Daarom ligt hier een taak voor de overheid, ook voor de gemeente, om ervoor te zorgen mantelzorgers zo goed mogelijk kunnen doen waar ze goed in zijn. In Den Haag doen we dat met een jaarlijks extraatje voor mantelzorgers, het ontlasten en ontzorgen van de mantelzorger wanneer het te druk of te veel wordt (respijtzorg), en waardebonnen voor mantelzorgers voor voordelige hulp in het huishouden.

Maar deze ondersteuning van mantelzorgers kan beter. Veel mensen zijn niet op de hoogte van deze regelingen en maken er dan ook geen gebruik van. Bovendien vinden mensen het lastig om talloze papieren in te vullen en hun mantelzorgtaken vast te leggen wat ze tot dan toe ‘gewoon doen’. Misschien nog wel belangrijker: steeds vaker lijkt mantelzorg in de plaats te komen van reguliere zorg. En nog te weinig wordt bij het toewijzen van zorg meegenomen dat er sprake is van overbelaste mantelzorgers. We moeten zuinig zijn op de mensen die zich inzetten voor de zorg voor anderen. Zodat mantelzorg uit liefde blijft gebeuren, dragelijk is en geen last wordt.

Denk maar eens na in je omgeving wie er allemaal zorgt. Je collega, je buurvrouw, misschien jijzelf? Geef diegene vandaag een complimentje: geweldig hoe je dit allemaal voor elkaar bokst! En wijs diegene misschien op zijn of haar rechten: de gemeente is er niet om de zorg af te schuiven, maar om ervoor te zorgen dat jij kunt doen waar je goed in bent: zorgen voor de mensen van wie je houdt.

Waar ben je naar op zoek?