Inbreng van Martijn over de voorjaarsnota (05/06/2019)
Er komen financiële donderwolken op de stad af. En het noodweer dreigt vooral ouderen en kinderen te raken. Het is tijd dat het stadsbestuur zich uitspreekt tegen nieuwe bezuinigingen op wijkaanpak, ouderenbeleid en het kinderwerk. Dat is mijn belangrijkste punt bij de jaarlijkse doorkijk in de gemeentefinanciën, die het stadsbestuur geeft met de Voorjaarsnota. We spraken er afgelopen woensdag over in de raadscommissie. Lees hieronder mijn inbreng in het debat.
Voorzitter,
Laat ik beginnen met een oprecht compliment. De Voorjaarsnota is helder en duidelijk geschreven. Mooi werk. Complimenten aan de wethouder en de ambtenaren. Dit inzicht in de financiën helpt ons.
Tegelijkertijd is het beeld zwart. Er komen donderwolken op de stad af, er dreigen grote tekorten, met name als gevolg van de toegenomen jeugdzorg en hulp in het kader van de Wet maatschappelijke ondersteuning.
Voor ik daar aan toe kom allereerst een paar vragen over de manier waarop we de Voorjaarsnota behandelen. In voorgaande jaren behandelden we de nota na de Jaarrekening, zodat we die uitkomsten konden meenemen. Doen we dat dit jaar ook? En bent u bereid een raadsvoorstel van de Voorjaarsnota te maken?
Ik mis in de Voorjaarsnota het inzicht in de investeringen: het meerjaren investeringsplan; eventuele herallocaties, vrijval van middelen. Dat is belangrijk met het oog op de ruimte of tekorten die er zijn voor de komende begroting. Ook mis ik een meerjarig budgettair kader per beleidsprogramma. Kunnen beiden worden toegevoegd voortaan? Niet per se ter besluitvorming, maar ter beoordeling?
Dan nog een technisch punt Voorzitter, maar niet onbelangrijk. Den Haag raamt de extra inkomsten die ze krijgt van de rijksoverheid en bijvoorbeeld uit de OZB, op basis van het aantal inwoners en woningen. Na 2020 zijn die ramingen echter 1/3e van het jaar ervoor. Het lijkt erop dat we rekening houden met veel minder inkomsten, dan we waarschijnlijk zullen krijgen. Waarom niet realistisch ramen?
En als we kijken naar de middelen die in het Ruimtelijk Economisch Investeringsprogramma (REIS) stoppen – met de middelen die we krijgen door groei van de stad, dan stoppen we wel geld in de leefomgeving en het sociaal domein, maar niet in wonen. Terwijl we dit na het aannemen van een motie van de PvdA in 2017, wel met elkaar hebben afgesproken. Hoe kan dit?
Dan Voorzitter, naar de grote tekorten. Op het jeugdbeleid en zorgbeleid dreigt een tekort van 45 miljoen. Op de achterkant van een sigarendoosje rekenend, kom ik op extra geld van het rijk van ongeveer 12 miljoen, na het akkoord dat vorige week werd bereikt. Dat is bij lange na niet genoeg. Klopt het dat er vandaag een motie in de VNG-vergadering voorligt om meer geld bij het rijk te claimen en steunt u die motie?
Als Den Haag moet bezuinigen – en daar ziet het dus naar uit – kiest u er dan voor om het programma jeugd, zorg en welzijn dit keer te ontzien? De oorzaken van het tekort worden niet door de wethouder veroorzaakt. U heeft al enorm bezuinigd op jeugdbeleid en het welzijnswerk. Daar kan echt niets meer bij. De PvdA hoopt dat het stadsbestuur hier vandaag klip en klaar over is: geen verdere bezuinigingen op de meeste kwetsbaren in de stad.
Voorzitter, dan de bijstand. U heeft een structureel tekort op het Buig-budget opgelost. Daar zijn wij blij mee. De uitstroom gaat veel harder da gepland, waardoor u nu jaarlijks geld overhoudt. Kunt u in beeld brengen hoeveel dat is? Wij zien ook dat u waarschuwt voor opnieuw een nieuwe verdelingssystematiek van het rijk. Welke gevolgen heeft dat. Kunt u dit meerjarig in beeld brengen?
Dan tot slot Voorzitter, is er een aantal meevallers en tegenvallers. De PvdA ziet graag dat de meevallers zo veel mogelijk worden ingezet voor het tekort op jeugdhulp. Wat zijn uw plannen met de incidentele meevaller door een jaar extra EnecoDividend; en het structurele overschot op parkeren?
Hoe gaat u om met de negatieve reserves in de bedrijfsvoering, terwijl inmiddels algemeen bekend is dat de kwaliteit van de bedrijfsvoering na de reorganisatie echt onder druk is komen te staan?
We zien jaar op jaar overschotten op de investeringen in onderwijshuisvesting, deze kunnen weliswaar meegenomen worden naar de jaren er op. Maar u weet ook dat het niet snel gaat met de nieuwbouw van scholen. Bent u het met de PvdA eens dat we hier mee plannen zouden moeten maken en dus zouden moeten overcommiteren?
Tot slot, zijn er diverse programmareserves volgestroomd. U weet ook dat dit geld geen besteding heeft. Met de dreigende tekorten zouden wij u willen verzoeken deze in de begroting in te zetten voor het terugdringen van het tekort. De meest kwetsbare mensen in de stad mogen niet opnieuw de dupe worden.
