Voorzitter, afgelopen maandag vergaderden we over de profielschets van onze nieuwe burgemeester, in aanwezigheid van de Raad van Kinderen in onze stad. Ik ben bang dat ze de raadsvergadering misschien ietwat saai vonden, maar wat was het goed dat ze er waren. Want, voorzitter, we laten ons in deze raad soms opslokken door rompslomp op het IJspaleis, maar we mogen nooit vergeten waarvoor we hier zitten: het is onze taak om de stad iedere dag een beetje beter te maken dan dat ie nu is, om de mensen in de stad te vertegenwoordigen en om de stad van de toekomst vorm te geven. De toekomst van Hagenaars, Hagenezen en Hagenoten, van die zestien kinderen in de Raad van Kinderen en al die andere kinderen in onze stad. Deze begroting moet hún toekomst raken, in positieve zin. Gehoor geven aan de zaken die zij als Raad van Kinderen belangrijk vinden: gelijke kansen voor alle kinderen, vertrouwen in de overheid, hulp aan mensen die in armoede leven. Maar ook zaken als klimaatverandering, de grote uitdagingen in de zorg en het onderwijs en een veilige en leefbare stad. Voorzitter, ik ben dan ook verheugd dat de begroting die nu voor ligt meer dan de vorige rekening houdt met al deze zaken. We hebben wat mij betreft een ruk naar links gemaakt: we steken vijftig miljoen in het bouwen van betaalbare woningen, er komen 500 STiP-banen per jaar bij en – hoe vervelend het ook is om te moeten bezuinigen – we hebben de bezuinigingen op de zorg en welzijn kunnen verzachten zodat iedereen in de stad de zorg krijgt die hij of zij nodig heeft.
Mijn fractie is dus blij dat de zorgbezuinigingen van 35 miljoen door de vorige coalitie fiks zijn terug gedraaid, met inzet van incidentele middelen zouden deze gehalveerd worden en voor 2020 blijft dat gelukkig het geval. Maar de jaren daarna staan nu onder druk, door een nieuwe tegenvallen van 7,3 miljoen. Het is een goede zaak dat deze 7,3 miljoen nu is opgevangen, maar wij maken ons wel zorgen over de jaren daarna. Kan de wethouder daar al iets over zeggen en is zij bereid om in de voorjaarsnota aan te geven hoeveel incidentele middelen zij nodig acht om de zorgtekorten ook na 2020 zo op te vangen dat dit niet ten koste gaat van de mensen in de stad? Voorzitter, recent is ook nog het regionale inkooptraject voor jeugdhulp stopgezet vanwege een rechterlijke uitspraak. In het coalitieakkoord is terecht afgesproken dat we toewerken naar een nieuw inkoopmodel waarin we alleen zorgaanbieders selecteren die de beste kwaliteit voor de beste prijs leveren en binding hebben met de stad. Mijn fractie vindt het cruciaal dat de raad hier vooraf goed bij betrokken wordt. Dat is in het verleden wel eens anders gegaan.
Voorzitter, de woningmarkt in onze stad loopt vast. Ik merk het zelf en ik zie ook om me heen dat leeftijdsgenoten geen kans hebben op een betaalbare woning. Maar niet alleen starters hebben het moeilijk, over de hele linie is het moeilijk om in Den Haag een betaalbare woning te kopen of huren, waardoor mensen overgeleverd zijn aan de excessen van de markt: huisjesmelkers, ellenlange wachtlijsten in de sociale huursector en beleggers die schaarse betaalbare woningen opkopen zijn aan de orde van de dag. Ik ben dan ook blij dat er in de begroting een aantal concrete maatregelen staan die dit tegen moeten gaan: onze Haagse pandbrigade pakt huisjesmelkers aan, het Eneco-geld wordt deels besteed aan betaalbare woningen en we hanteren een 30 procent norm van sociale huur voor nieuwbouw, waar dit niet lukt, zorgen we ervoor dat het gecompenseerd wordt. Ik ben blij te zien dat we weer volkshuisvestingsbeleid beginnen te ontwikkelen. Het is keihard nodig dat we weer betaalbaar bouwen. Ik kijk uit naar de uitwerking van deze plannen door de wethouder en heb goede hoop dat hierdoor weer wat ademruimte ontstaat op de Haagse woningmarkt. Iedereen heeft recht op een fatsoenlijk huis, wat je inkomen ook is.
Voorzitter, ik zei het net al even: de Raad van Kinderen ziet kansengelijkheid in de stad als een uitdaging. En ook op de weekendschool in Transvaal waar ik met collega Sahla van D66 lesgaf, merkte ik dat het leefde in onze klas: het mag niet uitmaken of je in Transvaal opgroeit of in het Statenkwartier voor de kansen die je in onze stad krijgt. Helaas is dat nog niet de realiteit in Den Haag, op het veen krijgen kinderen met dezelfde schoolresultaten nog een altijd een lager advies dan op het zand. Ik ben dan ook verheugd dat de voorgenomen bezuinigingen op onderwijsachterstanden gelden niet doorgaan. Maar hoe kunnen we ervoor zorgen dat dit geld niet op de plank blijft liggen en het terecht komt waar het het hardste nodig is? De PvdA krijgt van schoolleiders vaak signalen dat het tijdrovend en niet overzichtelijk is om subsidies aan te vragen, tijd die zij liever besteden aan bijvoorbeeld de moeizame zoektocht naar leraren. In het coalitieakkoord staat daarom dat we gaan kijken hoe onderwijsachterstanden geld zo goed mogelijk door scholen benut kan worden, maar in de begroting zie ik dit nog niet terug. Dat moet wel, en snel, want niemand heeft iets aan een verloren generatie Haagse kinderen.
Voorzitter, de stad een beetje beter achterlaten dan dat ie is, betekent er goed voor zorgen en ook oog hebben voor de toenemende klimaatverandering en deze aanpakken waar dat kan. Maar daarvoor is het belangrijk dat iedereen mee kan doen aan de energietransitie en verduurzaming van onze stad: of je nou een grote of kleine portemonnee hebt of een koopwoning of sociale huurwoning. Wij vinden het daarom belangrijk dat subsidies voor duurzaamheidsmaatregelen goed worden verspreid over verschillende doelgroepen en delen van de stad. Een voorbeeld waar dit beter kan is de groene daken subsidie: als je eigenaar bent van een dak dat geschikt is om te vergroenen, is dat heel goed, maar dat geldt natuurlijk niet voor iedereen. Veel mensen huren, of hebben geen plat dak, maar willen wel graag helpen met het verduurzamen van de stad. Daarom lijkt het mijn fractie goed om te onderzoeken of de groene daken subsidie kan worden uitgebreid met andere klimaatadaptieve maatregelen, en of dit ten goede kan komen aan een betere spreiding van de subsidie over de stad en dienen wij hierover een motie in. Zodat iedereen mee kan werken aan een groene en duurzame stad. Maar voorzitter, dat betekent ook dat we vervuiling in de stad tegen moeten gaan: op dit moment gaat dat in bepaalde delen van de stad echt helemaal niet goed. Afval wordt niet opgehaald, containers zitten overvol of grofvuil wordt zonder een afspraak te maken op straat gezet. In Rotterdam loopt sinds vorig jaar een proef met de inzet van (parkeer)scanauto’s met beeldherkenning om bijplaatsingen sneller te signaleren. Dit kan ook voor Den Haag een goede toevoeging zijn aan de verschillende manieren waarop bijplaatsingen worden gesignaleerd, aangezien scanauto’s nu ook al door te stad rijden.
Voorzitter, de Partij van de Arbeid, zou geen Partij van de Arbeid zijn, als wij ons niet druk zouden maken om werk. Een baan is niet alleen een manier om geld te verdienen, het is voor veel mensen ook een manier om hun tijd zinvol te besteden. Het is niet voor iedereen even makkelijk om een baan te vinden: voor sommige mensen is de afstand tot de arbeidsmarkt heel groot. We zijn dan ook enorm trots dat de STiP-banen behouden blijven. Verder kijken wij uit naar het debat de komende weken met de wethouder Economie, en hopen we dat er ook met het economisch beleid banen voor verschillende groepen in de stad gecreëerd kunnen worden. Het blijft een grote zorg van mijn partij dat de banengroei nog altijd veel aan de bovenkant plaatsvindt. Maar we hebben juist zoveel toppers die bijvoorbeeld bij mijn partijgenoot Pierre Heijnen bij ons Haagse ROC Mondriaan opgeleid worden. Zij moeten allemaal een baan kunnen vinden. Pierre neemt vandaag afscheid en vanaf deze plek wil ik hem zeer bedanken voor zijn inzet in onze stad.
Voorzitter, voor u staat een trotse PvdA’er: met deze begroting bouwen we letterlijk en figuurlijk aan een socialer Den Haag, zonder dat het huishoudboekje van de stad in de problemen komt. Aan een stad die morgen weer een beetje beter is dan dat ie vandaag was. Want dat is onze eervolle taak is als gemeenteraad. Dankuwel.
Inbreng Mikal Tseggai tijdens Begrotingsraad 20/02/2020