Partijgenoten,
De stad groeit. Omdat we een fijne stad zijn om te wonen. Omdat steden nu eenmaal aantrekkelijk zijn voor jonge mensen, op zoek naar studie, naar werk. Omdat we een internationaal profiel hebben, de regeringsstad zijn, de stad aan zee. En zo zijn we hard op weg van 563.000 inwoners nu naar 650.000 inwoners in de toekomst.
Groei van de stad en hoe we hiermee omgaan is een van de belangrijkste vraagstukken de komende tijd. Den Haag heeft weinig grond. En mensen moeten wel ergens kunnen wonen. Na de 10.000-en woningen verder, die we nog kunnen bouwen, komt de vraag: kunnen we nog wel verder groeien? Die vraag lijkt ver weg – want we kunnen echt nog een boel woningen toevoegen. Maar toch is het vraagstuk al urgent. Omdat veel woningzoekenden er – mede door de snelle groei – steeds moeilijker tussen komen en we de groei niet kunnen bijbenen met voldoende huizen.
En nee. Laat je niet foppen door het rechtse beeld, dat onze woningen vooral naar vluchtelingen gaan. Dat is maar een klein deel (gemiddeld 6 procent van de sociale huurhuizen die vrij komt elk jaar, soms iets meer). Het is wel zo dat internationale studenten, expats en arbeidsmigranten nogal eens / steeds vaker blijken voor te gaan op de starter in onze stad, of de oudere stadsgenoot, die kleiner wil wonen.
Denk aan de oude particuliere huurwoning die (tot voorkort) opgekocht werd om vol te stoppen met werkers uit Bulgarije of Polen. Voor 150 euro per week op een matrasje. Omdat het veel meer geld (huurpenningen) opbrengt dan wanneer het huis wordt verkocht aan een ander, of verhuurd wordt aan een gezin. Het huis als melkkoe. Lees hier meer.
De expat waarvan de werkgever de huisvesting betaalt, gaat nu vaak voor, op een stel met een middeninkomen met een kleiner budget. Omdat huren niet gemaximeerd zijn in de vrije sector kan een verhuurder vragen wat de gek er voor geeft. En zo lang dat honderden euro’s meer is, kunnen verhuurders hun gang gaan. Gestoffeerd verhuren, werd niet voor niets zo populair in de Den Haag. Geholpen door de flexhuurcontracten die de afgelopen jaren mogelijk werden gemaakt (en door PvdA en ChristenUnie weer onmogelijk zijn gemaakt), dreef dit de prijs steeds verder op.
Groei of geen groei, dat is niet de discussie. We zijn ook maar wat trots op de internationale aanwas, arbeidsmigratie is ook nodig. Maar we moeten wel na blijven denken. In een ‘woningmarkt’ met schaarste heeft niet de huurder, maar de verhuurder het nu voor het zeggen. In een ‘arbeidsmarkt’ waar werkgevers en uitzenders zich niet hoeven te bekommeren om de huisvesting van hun medewerkers en ze gerust kan onderbetalen, bepaalt het groot kapitaal of we groeien. Nu bepalen verhuurders en werkgevers hoe we groeien en ten koste van wie.
Dat moet anders. Het moet ons aan het denken zetten. Over huurprijsregulering in de vrije huursector (LINK!), over hoeveel arbeidsmigratie we aankunnen als mensen zo worden behandeld, en over eerlijke toewijzing van onze woningen: op inkomen, op woonduur, etc. Woningen voor mensen die ze het hardst nodig hebben. En ja, ook de confronterende vraag: kan arbeidsmigratie op deze voet verder, hoeveel ‘internationale economie’ kan de stad aan. Als we constateren dat veel woningzoekenden – lage en middeninkomens – met binding aan de stad, er niet meer tussen komen?
Met partijgenoot Meike Bokhorst schreef ik een artikel in Socialisme en Democratie, over de gevolgen van migratien voor Den Haag, en de relatie met de woonkansen voor onze inwoners. Een artikel om de discussie op gang te brengen over groei. Om samen met jullie partijgenoten, er verstandige afwegingen in te maken. Food for thought. https://wbs.nl/publicaties/arbeidsmigratie-zet-haagse-woningmarkt-onder-druk
Ik wens je een fijn weekend,
Martijn
