Ambities huisvesting statushouders groot, tempo nog steeds te laag

De PvdA is trots op de ambitie die Den Haag heeft om statushouders te huisvesten. Met de aanhoudende vluchtelingenstroom, laten wij onze medemenselijkheid zien. In een tijd waarin velen liever de nadruk leggen op verschillen, legt Den Haag de verbinding. Mij schieten dan ook gelijk de woorden van SDAP-wethouder Floor Wibaut in het hoofd: Er is maar één land: de aarde. Er is maar één volk: de mensheid. Er is maar een geloof: de liefde.

Voorzitter, na deze stichtelijke woorden, naar de stukken van vandaag. Wij zijn blij met de ambitie. We zien dat we deze grotendeels gaan halen dit jaar. We zien dat er in de stad, door vele vrijwilligers, bewoners en maatschappelijke organisaties en de ambtenaren op het stadhuis keihard wordt gewerkt om de ambitie te realiseren. We zien nu ook stevige ambities op het gebied van integratie, inburgering en een warm welkom. En daar is vanuit het Rijk nu ook veel geld voor. Hard nodig om de fouten uit het verleden te voorkomen.

Maar voorzitter, wij zouden de PvdA niet zijn als we niet ook kritisch hebben gekeken naar een aantal zaken. Het gaat daarbij om:

• –  de snelheid van de inhuizing van nieuwe Hagenaars
• –  de concreetheid en het tempo van het sociaal beleid; en
• –  onze ambitie om ook noodopvang te bieden

Snelheid inhuizing en inburgering

Voorzitter, we kennen deze wethouder als betrokken en open. Dat is cruciaal voor het slagen van deze operatie, samen met de stad. Maar het mag daar niet bij blijven. Geen woorden maar daden zeggen ze hier verderop. De rijkstaakstelling is omhoog gegaan, we huisvesten tot aan de zomer slechts 30! van de statushouders die niet in reguliere sociale woningbouw komen. Ruim 1200 moeten nog. Zij wachten al heel lang in een AZC op een fatsoenlijke plek. Er zijn flinke kinken in de kabel gekomen. De SZW-locatie wordt veel later ingericht dan eerder gepland, de Jupiterkade-locatie wacht zo lezen wij nog op financiële duidelijkheid (hoe kan dat!) en vrijwel alle nieuwe plannen worden pas in het najaar gerealiseerd. Dat gaat tergend traag. Dat moet toch sneller 
kunnen? Graag meer ambitie op dit vlak van de wethouder. Van uitstel mag absoluut geen afstel komen.

Ik vraag het ook omdat de stroom vluchtelingen aanhoudt. Dikke kans dat de rijkstaakstelling nog verder oploopt dit jaar en ook voor volgend jaar weer fors is. Voor we het weten halen we die niet en komt er feitelijk niets terecht van onze ambitie om 700 statushouders extra te huisvesten. Dat is echt onacceptabel, voorzitter. Graag de keiharde garantie dat we ongeacht de rijksopgave de 700 extra statushouder boven de taakstelling van het rijk nog dit jaar huisvesten.

Voorzitter, de PvdA is zeer tevreden met de keuze voor meer permanente woningen, zoals in Ypenburg, in plaats van wooncontainers. Dat is goed voor de kwaliteit en voor de lange termijn. Hulde. Wij houden de wethouder graag aan zijn belofte, dat de wachtlijsten voor sociale huurwoningen niet oploopt door het huisvesten van statushouders.

Met dat gegeven moeten we de woningen voor statushouders in Ypenburg ook niet verkopen als ze niet meer voor statushouders nodig zijn, maar in de huursector houden. We hebben immers ook een motie verdubbeling betaalbare woningen te realiseren. Graag toezeggingen op dit punt.

Integratie, inburgering en warm welkom

De vraag over het tempo doet zich niet alleen voor t.a.v. de inhuizing. Dit geldt ook voor integratie, inburgering en warm welkom. Waardering, voorzitter, voor de plannen van het college. Gesteund met een omvangrijke pot rijksgeld, moeten hier flinke slagen kunnen worden gemaakt. Maar waar we met de inhuizing echt alles op het laatste moment doen, moeten we nu eerder zijn dan eerst. En eerlijk gezegd zijn de collegeplannen nog wat zuinig in concreetheid. Niet iets wat we Brabander Wijsmuller verwachten. Een wat uitgesprokener plan mag best!

Dat begint voorzitter, zoals GL, HSP, D66 en mijn partij beschrijven in de inspiratienota Warm Welkom al in de AZC’s. Wat doet het college om al daar met de uitgeprocedeerde vluchtelingen die wachten op een beschikbaar huis in Den Haag aan de slag te gaan, met het zoeken naar werk, vrijwilligerswerk of scholing? Beginnen we nu echt daar al? Of doen we dat pas zodra iemand hier voet over de gemeentegrens zet? Graag een concreet voorstel.

Wat doen we nu heel concreet als het gaat om taal? Zijn er voldoende intensieve cursussen? Combineren we op een slimme wijze met vrijwilligerswerk, stage of andere vormen van actief contact in de samenleving, zodat mensen werkend leren? Zijn er genoeg taalbuddy’s in de stad? Wat doen we nu concreet om de hoeveelheid te vergroten?

Hoe betrekken we sportclubs bij de integratie van mensen die hier komen wonen? Als elke Haagse club vijf vluchtelingen opneemt, zal het integratieproces als de wiedeweerga gaan. Welk initiatief neemt het college?

Voorzitter, de PvdA mist ook stevige inzet van het college op het verbinden van opvanglocaties met de buurt en de rest van de stad. Verstrekken we bijvoorbeeld fietsen uit het gemeentedepot? Maken we wijkdeals met alle bewonersorganisaties en verenigingen om mensen op te nemen, mee te nemen, soms aan de hand? Wat doen we nu extra –behalve een verwijzing naar STEK en Rode Kruis – om alle mensen die zich vrijwillig willen inzetten voor vluchtelingen, dat ook te kunnen laten doen?

Ook niet in het plan; concreet beleid om mensen met psychische problematiek of andere zorgproblematiek te ondersteunen. Hoe gaan we dat doen, wanneer horen we meer?

En tot slot op dit punt voorzitter. De PvdA mist de plannen rondom de inzet van het bedrijfsleven in de stukken. Er zijn veel bedrijven die graag wat willen doen, bijvoorbeeld matchings- of netwerkbijeenkomsten willen houden. Bedrijven die mogelijkheden zien voor het aan het werk helpen van statushouders. Ze weten alleen niet waar ze terecht kunnen, zo horen we bijvoorbeeld van de Haagse maatschap. Kan dit niet slimmer, gemakkelijker. Kunnen we MKB Den Haag en WSP hier niet opzetten? Wat kunnen we meer doen? Graag een concrete toezegging.

Noodopvang

Tot slot voorzitter. 3000 vluchtelingen bereikten gisteren Italië. Turkije dreigt het akkoord met Europa op te zeggen. Het is lente, het wordt zomer. De situatie in Afrika en Midden-Oosten is feitelijk onverantwoord. Dijkhof heeft de gemeenten gemaand meer te doen. Commissaris van de Koning Smit van Zuid- Holland ook. Want onze provincie bungelt onderaan. Iedereen kijkt naar elkaar.

De wethouder schrijft in antwoord op onze vragen, dat noch door het Rijk, noch door de provincie een concreet beroep op ons is gedaan. Hoe is dat nu toch mogelijk? Hebben Dijkhof en Smit het gelijk aan hun zijde, of u wethouder? Roepen Dijkhof en Smit maar wat in de media, maar komt het niet van daden en werkelijke pogingen om gemeenten op hun verantwoordelijkheid aan te spreken? Graag meer duidelijkheid over welke vraag er nu op tafel ligt op het overleg in de provincie. Ik begrijp in Haaglandenverband. Doet de provincie / de minister dus werkelijk geen enkel beroep op Den Haag voor noodopvang? Op wie dan wel? En wat vindt u van het feit dat Zuid Holland zo achterloopt met het bieden van noodopvang. Spreekt u uw collega’s in de regio hier op aan?

Voorzitter, bereidt Den Haag zich voor op nieuwe noodopvang. Het lijkt immers haast onvermijdelijk met de toenemende stroom. We zullen vergelijkbare aantallen met vorig jaar krijgen, naar verwachting. Zo ja, hoe gaan we dat doen? Graag een plan.

Voorzitter, ik rond af. Ik waardeer de inspanningen. Maar er wordt wel erg veel gepraat en van spijkers met koppen is het nog nauwelijks gekomen. Wij zien dat het komt, maar het moet sneller.

Daden van solidariteit en medemenselijkheid. Daar zal de PvdA het college op beoordelen.