Grote gezondheidsverschillen in stad zijn volstrekt onaanvaardbaar

De gezondheidsverschillen in onze stad zijn misschien wel het grootste probleem van dit moment. Heb je een lage opleiding, een laag inkomen of woon je in een slechte wijk? Je leeft gewoon meer dan een decennium korter in goede gezondheid. Van alle cijfers die de GGD ons laat zien slaat de schrik je om het hart.De verschillen worden zienderogen groter. Dit is voor mijn partij echt volstrekt onaanvaardbaar.

Mijn partij had een aantal wensen. Voor een deel zijn ze overgenomen, dat is mooi. Toch blijft de nota en het raadsvoorstel – hoewel vol goede bedoelingen – te breedsprakig en te weinig actiegericht. En voor z’n belangrijk terrein, bestuurlijk ook zo complex – want er zijn nogal wat uitvoerders – moet dat beter vinden wij. Gerichter, meetbaarder, meer evidence based.

Onze hoofdpunten zijn de volgende:

• nog steeds missen hele concrete doelstellingen. De indicatoren die zijn opgenomen zijn niet ambitieus: het beter doen dan nu, dat is niet de ambitie die we van deze wethouder gewend zijn. Wij stellen voor om met Haagse Decenniumdoelen te komen. Is de wethouder bereid om alsnog te komen tot indicatoren en concrete streefwaarden voor tien jaar – waar we alle betrokken partijen aan committeren. Wij denken ten minste aan:
  • het verhogen van de gezonde levensverwachting van kwetsbare groepen en de ervaren gezondheid van deze groepen, waar deze achter loopt.
  • het verlagen van de kans op een beperkingen in het licht van huishoudelijk en dagelijks werk
  • het overgewicht in de stad drastisch naar beneden brengen (de prevalentie van diabetes type II en de mate waarin de norm gezond bewegen wordt gehaald)
  • de mate waarin kwetsbare groepen met angst of depressie te maken krijgen

Is de wethouder bereid om de geboekte resultaten op deze indicatoren elke twee jaar aan de raad voor te leggen?

• als tweede punt: de actiegerichtheid.
  • Ja er is een actieplan, maar waarom deze acties? Sommigen zijn erg vaag, bij sommigen vraag je je af: gebeurt dit al of is het nieuw? Juist als de ambities groot zijn zullen we gericht moeten werken en waar dat kan evidence based. Wij pleiten daarom ook voor het beperken tot die acties die redelijkerwijs effect hebben op de doelstellingen in het gezondheidsbeleid. Laat zien waarom dat zo is en met welke middelen dat gebeurt. Daar moet de nota in overtuigen. Haal de zaken er uit die belangrijk zijn, maar al in andere nota’s en elders financieel zijn belegd en niet hier. Want t.a.v. mantelzorg, eenzaamheidsbestrijding, etc. hebben we onlangs al beleid goedgekeurd. Dat hoeft hier niet opnieuw. Dat deel kan er wat ons betreft dus uit.
  • Maar tegelijkertijd ook: als zaken in samenwerking met andere partijen tot stand komen: wie doet wat? Wie betaalt wat? In het bijzonder denk ik hierbij aan de zorgverzekeraars. Is de wethouder bereid hier heel concrete afspraken over de inzet op het gebied van preventie aan de raad voor te leggen? Wie betaalt wat? En wat wordt de inzet, per wijk het liefst!

Samengevat: Is de wethouder bereid om voor de zomer met een uitgewerkt actieplan te komen waarin verantwoordelijkheden en financiën goed zijn onderbouwd; en e.e.a. te relateren is aan gemeenschappelijke doelstellingen en streefwaarden: met als doel gezondheidsverschillen klein en wijkgerichte aanpak?

• Ons derde punt betreft de succesvolle inzet die het vorige college heeft gepleegd t.a.v. het bespreekbaar maken van overgewicht. De campagne Gezond is Vet. U evalueerde deze acties en was lovend deze zomer. Toch stopt u er mee. Dat verbaast ons. Natuurlijk kan het zijn dat we lessen trekken, dat er zaken beter kunnen. Maar overgewicht is een grote bedreiging voor onze gezondheid. We moeten daar volle kracht mee vooruit. Waarom gaat de wethouder er niet meer door, al dan niet in verbeterde vorm? Is de wethouder, alvorens hij stopt bereid ons te informeren over welke succesvolle zaken worden voortgezet en welke worden gestopt, gewoon op basis van feiten en het nieuwe programma?

Tot slot nog een enkele opmerking:

• de wethouder geeft in de nieuwe nota aan de wijkteams ook te instrueren op preventie, maar geeft geen gevolg aan de oproep van VVD en PvdA om deze teams elk ook twee of drie topprioriteiten te laten benoemen in de preventie en hiermee aan het werk te laten zetten. Voorzitter lokaal gezondheidsbeleid werkt alleen maar als je dat wijkgericht doet. Er zijn prachtige landelijke tools zoals van het RIVM om per wijk een scan te maken en vervolgens de belangrijkste problemen met de bewoners samen bij de kop te pakken. Zoals de Gezond in gebiedsscan van het RIVM en de vakgroep epidemiologie van de GGD bijvoorbeeld. Wil de wethouder deze scans per wijkteam instellen (ondersteund door de GGD) en op die plaatsen prioriteiten laten vaststellen, die ook steeds meetbaar worden gemaakt?

• Er zijn landelijk, maar ook in het buitenland fantastische voorbeelden waarbij samen met bewoners met succes wordt gewerkt aan een betere gezondheid, juist daar waar inkomens en opleidingsniveaus laag liggen. Ik denk aan de Gezond LevenCentra in Noorwegen en het Well London Programme in de UK. Hierbij wordt steeds intensief met het maatschappelijk middenveld per wijk gewerkt aan een betere gezondheid. Is de wethouder bereid om deze voorbeelden te onderzoeken en hiermee aan de slag te gaan?