Furieus over uitkomsten onderzoek toegankelijkheid Haagse zorg

De PvdA is furieus over de conclusies uit het Rekenkameronderzoek en de reactie van het college daarop over de toegankelijkheid van de Haagse Wmo-zorg. In Den Haag wordt het – zo blijkt uit het onderzoek – mensen praktisch onmogelijk gemaakt om huishoudelijke hulp, dagbesteding, begeleiding of woningaanpassingen aan te vragen bij de gemeente. De Haagse Rekenkamer stelt dat zorgwethouder Karsten Klein (CDA) absoluut niet doet wat hij zou moeten doen binnen de mogelijkheden die hij krijgt.Fractievoorzitter Martijn Balster: “terwijl er 24 miljoen op de plank ligt voert de gemeente ontmoedigingsbeleid. Dit kan zo niet langer. Ik neem dit de wethouder zeer kwalijk.”

Neoliberale agenda of lakse houding?

Klein (CDA) maakt nauwelijks aanstalten om de bureaucratische rompslomp waar Hagenaars nu in verzanden te versimpelen en te vereenvoudigen. De conclusie van het onderzoek is bikkelhard: de rechtszekerheid en rechtsgelijkheid van Hagenaars is ernstig in het gedrang door de manier waarop de gemeente nu Wmo-voorzieningen verstrekt. De decentralisatie van de Wmo, waarvoor de gemeente nu sinds twee jaar hiervoor verantwoordelijk is, heeft tot doel: wijkzorg, maatwerk en betere samenwerking tussen partijen in de zorg, jeugdhulp en sociale zaken. Balster: “Helaas lijkt maar één doel echt bereikt: uitgaan van de eigen kracht van mensen. Dat is nogal wrang. Want waar de Wmo tot doel heeft om mensen eerder te helpen en in de wijk, in huis goede ondersteuning te bieden het er eerder op dat veel kwetsbare Hagenaars aan hun lot worden overgelaten.”

Het meest tekenend zijn de vragen die het vaakst gesteld worden bij een keukentafelgesprek, waar bepaald wordt hoeveel hulp iemand nodig heeft. Balster: “Wél onderwerp van gesprek: wat kun je zelf nog doen? Hoe kan je familie en vrienden hierbij helpen? Bijna nóóit onderwerp van gesprek: red je het zo wel, heb je meer hulp nodig? Ken je de gratis voorzieningen waarvan je gebruik kan maken? Hebben je familie en vrienden misschien extra hulp nodig om je te ondersteunen? Alles is gericht op: je redt jezelf maar. “

Formulierenmoeras

Het meest heikele punt dat in het onderzoek naar voren komt is het digitale meldingsformulier. Al twee jaar hamert de PvdA er op dat het formulier te lang en te ingewikkeld is. Ondanks beloftes dat het formulier zou worden aangepast, waarvoor de PvdA in november nog een motie indiende tijdens de raadsvergadering, is er niets gebeurd. Opnieuw komt de wethouder nu met beloftes, maar de vraag dringt zich op, wat die waard zijn.

Voor de PvdA is de maat vol: “Mensen moeten een melding kunnen doen voor het aanvragen van zorg door een telefoontje, een mail of in een gesprek. Zo simpel zou het moeten zijn, dat is geregeld in de wet. Een ellenlang formulier met 90 vragen waarin gevraagd wordt naar het functioneren van je linkerarm en rechterarm terwijl je een simpel pasje wilt voor de taxibus, staat hier mijlenver vanaf. De wethouder moet nu eindelijk in actie komen in het belang van al die mensen die afhankelijk zijn van zorg en ondersteuning. Luister naar de Rekenkamer, kijk bijvoorbeeld naar de gemeente Haarlem, waar een kort formulier met naam, adres en invulruimte om uit te leggen wat er aan te hand is en wat voor hulp je nodig hebt, blijkbaar volstaat.

College nog steeds in de ontkenningsfase

De reactie van het college op het onderzoek is ronduit onbevredigend en bij vlagen absurd. Terwijl de Rekenkamer erop wijst dat het vrijwel onmogelijk is voor mensen om bezwaar te maken tegen een besluit van de gemeente omdat die mogelijkheid nergens wordt aangegeven of in sommige gevallen simpelweg ontbreekt, stelt de wethouder dat het juist ontzettend goed gaat met de zorg in Den Haag omdat er zo weinig bezwaren bij de gemeente binnenkomen. Om nog maar te zwijgen over het meldpunt ‘tussen wal en schip’ dat zelfs bij hulpverleners en zorgprofessionals nauwelijks bekend is, waarover de wethouder ook zegt dat het een goed teken is dat er bijna geen meldingen binnenkomen.

Balster: “Het is onbegrijpelijk hoe de wethouder op de aanbevelingen uit het onderzoek reageert. In plaats van actie te ondernemen en ervoor te zorgen dat mensen de zorg kunnen aanvragen waar ze recht op hebben, komt hij met eigen onderzoeken waaruit zou blijken dat alles binnen de wettelijke kaders gebeurt. De meeste aanbevelingen legt hij naast zich neer of praat hij recht wat in de toekomst wordt verbeterd. Ondertussen is er nog niks veranderd. De tijd van stilzitten en uitstellen is voorbij, het is hoog tijd voor een stevig debat.“

Een maand geleden vroegen de sociaaldemocraten een debat aan over de zorgelijke toestand van de Haagse maatschappelijke ondersteuning. Medio maart zal dit debat plaatsvinden.