Den Haag heeft de dubieuze eer om relatief de meeste mensen te korten op hun bijstandsuitkering. Dat blijkt uit een rondgang van de NOS begin augustus. Bovendien blijkt dat veel mensen onterecht gekort worden op hun uitkering. Daarom trekt PvdA raadslid Janneke Holman aan de bel: “Stop de doorgeslagen controledrift: we moeten juist uitgaan van vertrouwen in onze bewoners en de menselijke maat terugbrengen.”
Den Haag dubieus kampioen bijstand korten
In 2019 werd aan bijna 2000 Hagenaars in de bijstand een ‘maatregel’ opgelegd, zoals het korten op de bijstand heet. Het gaat bij dit soort maatregelen niet om fraude, maar om bijvoorbeeld het missen van een afspraak. Rotterdam legde in totaal 2400 maatregelen op, maar met 7,6% van de bijstandsgerechtigden die in Den Haag werden gestraft, is de hofstad percentueel koploper.
“Hier gaat dus iets goed mis,” zegt Holman. “De afgelopen jaren is er gelukkig steeds meer aandacht voor de roep om de menselijke maat terug te brengen in de bijstand. Door de Britse film I, Daniel Blake die ook pijnlijk van toepassing is op het Nederlandse beleid. Door de vrouw die – deels onterecht, oordeelde de rechter deze week – gekort werd op haar bijstand omdat ze soms een tas boodschappen kreeg van haar moeder. Door alle andere schijnende verhalen van onaangekondigde huisbezoeken en gemiste afspraken buiten de schuld van de bijstandsgerechtigde. Onbegrijpelijk dat Den Haag nog zo weinig lijkt te hebben geleerd,” constateert het PvdA raadslid.
Onterecht gekort, mensen maken niet altijd bezwaar
Bovendien blijkt dat honderden strafmaatregelen onterecht worden opgelegd, maar dat bijstandsgerechtigden lang niet altijd bezwaar maken of hun recht halen. Dit komt omdat veel mensen niet weten dat ze bezwaar kunnen maken, niet weten hoe dat moet, of omdat het niet vergoed wordt vanuit de rechtsbijstand.
“Het mag niet zo zijn dat de gemeente drempels opwerpt voor haar eigen bewoners om hun recht te halen. De toeslagenaffaire heeft landelijk pijnlijk duidelijk gemaakt wat er gebeurt als je aan de rechtspositie van mensen tegenover de overheid tornt.” zegt Holman. “Daarom wil ik van de wethouder weten hoe hij de rechtspositie van bijstandsgerechtigden gaat versterken.”
Strafmaatregelen vaak zinloos
Bovendien blijkt uit onderzoek van het SCP (.pdf) dat de strafmaatregelen in de bijstand nauwelijks effectief zijn. Bijstandsgerechtigden vinden nauwelijks sneller een baan, maar komen juist eerder in de problemen of dieper in de schulden. “Biedt mensen een uitgestoken hand, in plaats van bestraffende vinger. Zo zorgen we ervoor dat mensen sneller werk vinden en geen aanspraak meer hoeven te maken op de bijstand.”
De PvdA heeft schriftelijke vragen gesteld aan het college hoe het kan dat Den Haag relatief veel bijstandsgerechtigden een strafmaatregel oplegt, om vertrouwen in bewoners en de menselijke maat terug te brengen in het beleid, en om de rechtspositie van bijstandsgerechtigden te versterken.